Η ιστορία του Κεμάλ

Στη Νέα Υόρκη το χειμώνα του ΄68, συνάντησα ένα νέο παιδί είκοσι
χρονών που το λέγανε Κεμάλ. Μου τον γνωρίσανε. Τί μεγάλο και
φορτισμένο από μνήμες όνομα για ένα τόσο όμορφο και νεαρό αγόρι,
σκέφθηκα. Είχε φύγει απ΄ τον τόπο του με πρόσχημα κάποιες
πολιτικές του αντιθέσεις. Στην πραγματικότητα, φαντάζομαι,
ήθελε να χαθεί μέσ΄ στην Αμερική. Του το είπα. Χαμογέλασε.
-Δέχεστε να σας ξεναγήσω; Αρνήθηκε ευγενικά. Προτιμούσε μόνος.
Κι έτσι σαν γύρισα στο σπίτι μου τον έκανα τραγούδι, μουσική.
Ο Γκάτσος εκ των υστέρων, γράφοντας τους στίχους στα ελληνικά,
τον έκανε Άραβα πρίγκιπα να προστατεύει τους αδυνάτους.
Κάτι σαν μια ταινία του ΄Ερολ Φλυν του ΄35.
Η Πελοπόννησος (καταγωγή του Γκάτσου), από τη φύση της αδυνατεί
να κατανοήσει την αμαρτωλή ιδιότητα των μουσουλμάνων Τούρκων,
που μοιάζουν σαν ηλεκτρισμένα σύννεφα πάνω απ΄ τον Έβρο, ή σαν
χαμένα και περήφανα σκυλιά.
Το μόνο που αφήσαμε ανέπαφο στα ελληνικά είναι εκείνο το
«Καληνύχτα Κεμάλ». Είτε πρίγκιπας Άραψ είτε μωαμεθανός νεαρός
της Νέας Υόρκης, του οφείλουμε μια «καληνύχτα» τέλος πάντων,
για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε ήσυχα τη νύχτα. Χωρίς τύψεις,
χωρίς άχρηστους πόθους κι επιθυμίες. Κατά πως πρέπει σ΄ Έλληνες,
απέναντι σ΄ ένα νεαρό μωαμεθανό- όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας
ο ποιητής ο Καβάφης.

(αφήγηση του Μάνου Χατζιδάκι)



Δεκαέξι χρόνια χωρίς τον Μάνο Χατζιδάκι

Ένας ευαίσθητος ληστής

Ένας ευαίσθητος ληστής
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Ρωμανός
Άλλες ερμηνείες: Δήμητρα Γαλάνη || Νένα Βενετσάνου || Πασχάλης Τερζής

Αν με πηγαίναν αύριο στην κρεμάλα
μανούλα μου μανούλα δόλια μάνα
ξέρω ποιανού το δάκρυ στάλα στάλα
θ'πεφτε από τα μάτια τα μεγάλα
μανούλα μου μανούλα δόλια μάνα

Μια και με γράψανε φονιά
πήρα τον κόσμο παγανιά
και την ζωή σεργιάνι
κακό να κάνω στους κακούς
που εσύ μονάχα τους ακούς
μα ο νους σου δεν τους πιάνει

Στην ερημιά που 'χα βρεθεί
με το 'να χέρι στο σπαθί
και τ' άλλο στο βαγγέλιο
ήρθαν μανάδες κι ορφανά
κι είπα το δάκρυ του φονιά
να τους το κάνω γέλιο

Μα τώρα που 'φτασε η στιγμή
να κλείσουν οι λογαριασμοί
ποιος τάχα θα μπορέσει
να δει πως είχα μια καρδιά
σαν της αγάπης τα παιδιά
και να με συγχωρέσει;

Το 1966 ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Νίκος Γκάτσος μας χάρισαν ένα
από τα διαμάντια της ελληνικής δισκογραφίας, τη Μυθολογία.
Το δίσκο τραγούδησε ο Γιώργος Ρωμανός και δεν είχε τα
χαρακτηριστικά της λαϊκής φόρμας. Τα περισσότερα τραγούδια
γνώρισαν πολλές επανεκτελέσεις και τραγουδιούνται μέχρι και σήμερα.
Εκεί υπήρχε και το «ένας ευαίσθητος ληστής», τραγούδι που
επισκιάστηκε από την επιτυχία που είχαν τα υπόλοιπα του δίσκου
όπως «αερικό» «ο Ιρλανδός και Ιουδαίος» κα. Το τραγούδι αυτό
κυρίως μετά την δεκαετία του ‘90 γνώρισε πολλές επανεκτελέσεις
που του έδιναν ένα καθαρά λαϊκό χρώμα. Δυο από αυτές επιλέγω
να σας παρουσιάσω - κατά τη γνώμη μου οι πιο επιτυχημένες:
η μια με τον Πασχάλη Τερζή και τον φίλο του μπουζουξή από
την Σουηδία Γρηγόρη Τζιστούδη και η δεύτερη από την
Ξανθίππη Καραθανάση. Καλή ακρόαση !!