To potpourri που λατρέψαμε…

Το 1976 ο Δημήτρης Μητροπάνος κυκλοφορεί τον 3ο προσωπικό του δίσκο με τον απλό αλλά και σαφή τίτλο «Λαικά '76». Έχουν προηγηθεί συνεργασίες με σημαντικούς συνθέτες όπως ο Γ. Ζαμπέτας, ο Τ. Μουσαφίρης, ο Δ. Μούτσης (Άγιος Φεβρουάριος), ο Γ. Κατσαρός (Ο δρόμος για τα Κύθηρα), ο Μ. Πλέσσας και ο Απ. Καλδάρας (Σκόρπια φύλλα). Στο «Λαικά '76» έγραψαν μουσικές ο Τάκης Μουσαφίρης και ο Σπύρος Παπαβασιλείου και στίχους ο Τάσος Οικονόμου. Ο δίσκος έγινε χρυσός και έβγαλε διαχρονικά σουξέ όπως το «Κάνε κάτι να χάσω το τραίνο», τις «Καλαμιές», Το «Καλοκαίρια και χειμώνες» και άλλα…


Το τραγούδι όμως που έκλεινε το δίσκο, έκανε πλήθος λαού, από σκληροπυρηνικούς λαϊκούς μέχρι ακραιφνείς ροκάδες να λυγίσουν στη δύναμη του - στίχο και μουσική και να το τραγουδούν χρόνια τώρα, για έρωτες νέους και παλιούς, για αγάπες που γεννώνται ή πεθαίνουν. Στη πραγματικότητα δεν μιλάμε για ένα τραγούδι αλλά για μια αριστοτεχνική συρραφή τριών τραγουδιών σε ένα ερωτικό έπος!


Το «Δυο νύχτες» που ξεκινά το pot pourri, είναι μια σύνθεση του Μίμη Χριστόπουλου σε στίχους του Σάκη Καπίρη, την οποία ερμήνευσε μοναδικά η Μαρινέλλα στο δίσκο του 1969 «Όταν σημάνη εσπερινός». Το μέρος των στίχων που χρησιμοποιήθηκε από το τραγούδι ήταν αυτό:


«Δυο νύχτες ανταμώσανε,πάνω στα δάκρυα μου


η νύχτα που σε γνώρισα κι η νύχτα που χωρίζουμε


και κλαιν τα όνειρα μου, θα πνίξουν τη καρδιά μου»


Ακολουθεί το «Αλίμονο, αλίμονο», σύνθεση του Τόλη Βοσκόπουλου σε στίχους του Ηλία Λυμπερόπουλου. Η πρώτη εκτέλεση εδώ ήταν του Κωστή Χρήστου (καλού λαϊκού τραγουδιστή της εποχής, που σήμερα διατηρεί μαγαζί με ρούχα στην αρχή της Γαλατσίου κοντά στην Πατησίων). Οι στίχοι που ακολουθούν είναι από αυτό το κομμάτι:


«Χωρίς την αγάπη σου θα ήμουνα μόνος,


η πίκρα θα μ' έπνιγε, το δάκρυ, ο πόνος


εσύ με οδήγησες στη γη στην ελπίδα,


του κόσμου το νόημα στα μάτια σου είδα.


Αλίμονο σ' αυτούς που δεν αγάπησαν αλίμονο,


αλίμονο σ' αυτούς που δε δακρύσανε ζωή,


την ομορφιά σου δε γνωρίσανε ζωή,


την ομορφιά σου δε γνωρίσανε».


Το φινάλε ήταν σύνθεση του Σπύρου Παπαβασιλείου σε στίχους του Κώστα Βέργου και γράφτηκε με σκοπό να κλείσει ιδανικά το τραγούδι:


«Η νύχτα απλώθηκε παντού, ειν' το τραγούδι τ' ουρανού,


νύχτα βαθιά, πολύ βαθιά μες την ψυχή μου,


με σκέπασε η ερημιά, μια θλίψη και μια παγωνιά,


γιατί να φύγεις ξαφνικά απ' τη ζωή μου;


θέλω απόψε να σου γράψω, μα φοβάμαι μήπως κλάψω,


με κουράσανε τα δάκρυα κι οι λυγμοί,


τα παράθυρά μου κλείνω πάλι μόνος μου θα μείνω,


θα με πνίξουν πάλι απόψε οι στεναγμοί».


Αργότερα στις συναυλίες του, ο Δημήτρης Μητροπάνος θα τραγουδά το τελευταίο μέρος με άλλους στίχους, του Φώντα Λάδη:


«Βγήκε η ζωή μας στο σφυρί σ' Αμερική και Ευρώπη,


ανθρώποι μας γεννήσανε και μας πουλάν ανθρώποι.


Για μεροκάματο διπλό τον ουρανό μας κρύψανε,


δεν έχει φως να ζήσουμε τη μοίρα μας να χτίσουμε.


Η φτώχεια εκεί και η νύχτα εδώ μάνα,


οι τόποι λείψανε τη μοίρα μας να χτίσουμε».


Δεν έχω σχόλιο για αυτό το τραγούδι - αγάπησα με αυτό, θρήνησα χωρισμούς με αυτό, με συντρόφεψε στη σκοπιά, στο μεθύσι, σαν φίλος αδελφός…


Αλίμονο σ' αυτούς που δεν αγάπησαν!


Ανεβάζω το τραγούδι όπως ηχογραφήθηκε στα «Λαικά ΄76», καθώς και τις πρώτες εκτελέσεις με τη Μαρινέλλα και τον Κωστή Χρήστου. Βάζω και μια live ερμηνεία με τους πρόσθετους στίχους του Φώντα Λάδη (ευχαριστώ George για τη διόρθωση!) και σας εύχομαι καλή ακρόαση!